Page 109 - Norsk Fiskerinaering

Grosserar, ferdige i 1926, hadde Johan-
sen fått bygd ca. 1,5 kilometer
eksportør og kai i Stamsund.
importør Eit mål med kaiutbygginga
var at Stamsund skulle få fast
J.M. Johansen dreiv både hurti gruteanløp. Den første
med direkte import og ek- hurtigruta la då også til kai i
sport. I 1915 averterte han Stamsund same år som kai-
i «Trondhjems Adressea- ene sto ferdige, og frå 1929
vis» og «Aftenposten» etter fekk Stamsund fast anløp.
ein «Kontormand. Perfekt i Då kaibygginga starta, var
bogholderi, tysk og engelsk ambisjonane endå større. I
korre spondance». Alt frå rundt 1918 arbeidde Johansen for å
1910 selte han fisk, først og få flytta kontoret til Vesteraa-
fremst tørrfisk, til Italia og lens Dampskibsselskap frå
Afrika. Stokmarknes, men det fekk
Behovet for gode hamne- han ikkje gjen nomslag for.
forhold var sjølvsagt stort. I 1930 hadde J.M. Johan-
I 1918 starta Johansen sen fiskehjellar til 1 million Stamsund hadde godt vegsamband med eit stort og folkerikt dis trikt,
bygginga av dampskipskai fisk. Han var den største og var eit knutepunkt for sjøverts trafikk. Dampskipseks pedisjon
i Stamsund. Den gong var eksportøren i Nordland i utvikla seg til å bli ein viktig del av J M Johansens verksemd. Her
treka ier det vanlege, men 1930-åra, og dreiv også den er eit bilde frå hamna i 1941, fem år før Julius Marencius Heiberg
denne var mura av granitt- største importforretninga i Johansen døydde.
blokker som var skotne ut fylket. Blant anna fekk han
av berga i Stamsund og fekk olje direkte frå Russland fylt nytt lager som var blitt bygd. også ein stor, arkitektteikna
dekke av betong. Kaia vart på svære tankanlegg på Ein periode skal Johansen privatbustad med basseng og
heile 150 meter og var då Stamnholmen. Frå slutten av ha vore ein av dei rikaste i tennisbane.
den største i Nordland og 1930-talet gjekk han over til å Nord-Noreg, og blant euro-
bygd utan offentleg støtte. kjøpe oljen frå USA. Firmaet peiske fiskeeksportørar blei
Det kom spesialarbeidarar importerte også mjøl, og han ei tid sett på som ein
til Stamsund for oppgåva. hadde mjøllager både i Stam- av dei mest kredittverdige i «Gubbe» og «tsar»
Kaia er eit monument over eit sund og Bodø for vidaresal landet. Mykje av pengane blei Johansen var kjent for å vere
imponerande handverk, men i distrikta rundt. Frå hausten pløgd tilbake i forretnings- ein streng sjef. «Gubben»,
også over mykje slit. Det blei 1933 blei det også regelbun- verksemd og utvikling av som arbeidarane kalla han,
bygd fleire kaier, og då dei var de importert kol og salt til eit Stam sund, men han bygde gjekk sine faste rundar for å

Stamsund i dag. Til høgre den store damskipskaia som J M Johansen ga seg i kast med å byggje i 1918. Den gongen var trekaier van leg, men kaia
i Stamsund blei bygd av granittblokker og fekk eit dekke av betong. I 1926 sto det imponerande byggverket ferdig, og sidan 1929 har Hurtigruta
lagt til dagleg.

"Norsk Fiskerinæring" nr. 4 - 2017 109